دعای مکارم الاخلاق
«دعای مکارم الاخلاق» یکی از دعاهای معروف صحیفه سجادیه می‌باشد. این دعا که «بیستمین دعای صحیفه سجادیه» است، یک برنامه انسان سازی است که خلقیات کریمه و سجایای انسانی را بیان فرموده است. امام سجاد علیه السلام در ضمن هر فراز، با درخواست آراستگی به برخی از اخلاق پسندیده یا طلب دوری از بعضی رذائل اخلاقی، ارزش‌ها و ضدارزش‌های اخلاقی را معرفی کرده است.
معنای مکارم اخلاق
مکارم اخلاق همان اخلاق خوب و حسن می‌باشد که از انسان سر زده و انسان در مقابل انجام آن کارها مورد ستایش قرار گرفته و ثواب نیز خواهد برد. با این توضیح که مکارم جمع مَکرمه به معنای کریمه و پسندیده و اخلاق نیز جمع خُلق به معنای ملکه نفسانیه است که از آن فعل و کار به سهولت و بدون دیدن و تفکر در مورد آن کار از انسان صادر می‌شود. با این بیان که دو نوع اخلاق داریم، یکی اخلاق زیبا و پسندیده که حسن خلق نامیده می‌شود و دیگری اخلاق قبیح و مذموم که خلق سیئه نامیده می‌شود.
قسمت‌های مختلف دعا
این دعا از بخشهای متعددی تشکیل شده که معمولا هر قسمت با درود بر محمد و آل محمد شروع گردیده و با درخواست هایی که هر کدام اخلاق پسندیده می‌باشد دنبال می گردد و همه آن سی قسمت مضمونشان درخواست توفیق الهی می‌باشد. موضوعات و درخواست هایی که در این سی فراز آمده بدین ترتیب می‌باشد:
ایمان کامل، بهترین عمل، تکمیل نیت، وسعت رزق، بی اعتنایی به ثروت مال اندوزان، توازن بین جسم و روح، پایداری در راه حق، درخواست طول عمر مشروط، اصلاح خصلت ناپسند، درخواست تبدیل حسد به مودت، تبدیل دشمنی نزدیکان به دوستی، درخواست دستی توانا در مقابل ظالم، درخواست رفع خدعه مکاران، رد عیب جویی به خواهان گسترش عدل، درخواست رزق در کهنسالی، درخواست دفع ستم دیگران به حریم آمرزش الهی وارد شده، درخواست سخن گفتن در هدایت مردم و پیمودن راه برتر، درخواست پیروزی قیامت و عوامل استخلاص نفس، درخواست کفایت از عیب جویی مردم و دفع عوامل ضرر و زیان، درخواست تاج لیاقت و گشایش مالی، برکناری از اسراف و مصونیت از تباه شدن رزق، درخواست قضا حوائج، درخواست پایان عمر با عفو الهی، به یاد خدا بودن در تمام مواقع، برترین درود خدا بر پیامبر، درخواست حسنه دنیا و آخرت و مصونیت از عذاب.
در اینجا جهت تبرک و تیمن، به فراز اول این دعای شریفه اشاره می شود:
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ بَلِّغْ بِإِیمَانِی أَکمَلَ الْإِیمَانِ، وَ اجْعَلْ یقِینِی أَفْضَلَ الْیقِینِ، وَ انْتَهِ بِنِیتِی إِلَی أَحْسَنِ النِّیاتِ، وَ بِعَمَلِی إِلَی أَحْسَنِ الْأَعْمَالِ»؛ پروردگارا! بر محمد و آل محمد درود فرست و ایمانم را به کامل ترین درجه ایمان برسان و یقینم را به بهترین یقین قرار ده و فرجام نیتم را به بهترین نیت‌ها بگردان و عملم را به بهترین اعمال برسان.
منابع
- فلسفی محمدتقی، شرح و تفسیر مکارم الاخلاق از صحیفه سجادیه.
- سایت دانشنامه رشد، دعای مکارم الاخلاق، تاریخ بازیابی: ۱۲ دی ماه ۱۳۹۱.
پیوند